به گزارش پرشین خودرو، روزنامه دنیای خودرو نوشت: با وجود آنکه درآمد دولت از محل حقوق ورودی خودرو به کشور برای سال گذشته ۳ هزار و ۴۴۲ میلیارد تومان مصوب شده بود، اما دولت تنها توانست ۷۵ درصد از درآمد خود را از این محل محقق کند. براساس آمار ارائه شده از سوی انجمن واردکنندگان خودرو، طی سال گذشته 76 هزار و 59 دستگاه خودروی سواری به ارزش یک میلیارد و 990 میلیون و 107 هزار دلار به کشور وارد شد.


بر این اساس درآمد دولت از محل حقوق ورودی گمرک 2 هزار و 500 میلیارد تومان بوده است که نشان از عدم تحقق درآمدهای مدنظر دولت از این محل دارد. این موضوع در حالی است که دولت در بودجه سال 95، درآمد 2 هزار و 92 میلیارد تومانی از محل واردات خودرو را پیش‌بینی کرد، اما مجلس این رقم را به 3 هزار و 442 میلیارد تومان افزایش داد.


به‌رغم آنکه مجلس درآمد دولت از محل حقوق ورودی را بیش از انتظار دولت در نظر گرفت، واردات خودرو با وجود رشد 49درصدی که طی سال گذشته داشت نیز نتوانست رقم مصوب شده در بودجه را محقق کند. فرهاد احتشام‌زاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه «دنیای خودرو» درباره تحلیل بازار از برندهای وارداتی و میزان واردات از گمرک می‌گوید.


دلیل اینکه میزان واردات خودرو از اسفندماه افزایش داشت، چیست؟


واردات خودرو که در اسفندماه سال 1394 اعلام شده، برابر با 10هزار و 229 دستگاه بوده و در اسفند ماه 95 حدود 14هزار 421 دستگاه است. یکی از دلایلی که باعث رشد بیش از 40درصدی واردات خودرو در اسفندماه شد، سیاست‌های وزارتخانه بود؛ سیاست‌های جدیدی که مبنی بر این بود که اگر خودروهای اشخاص غیرنمایندگی به گمرکات نرسیده باشد، ثبت سفارشات‌شان ابطال می‌شود لذا تمام کسانی که ثبت سفارش داشتند و خودروهایی داشتند که در ماه‌های آخر ثبت سفارش کردند، سریع‌تر این خودروها را حمل کردند که مطابق ماده شش برای حمل مرکب باید حداکثر طی 45 روز به گمرکات برسند.


مطابق همین ماده همه واردکنندگان غیرنمایندگی خودروهایشان را به گمرک رساندند با توجه به این‌که به تعطیلات نوروز نزدیک بودیم و مشمول هزینه انبارداری گمرکی می‌شد بالطبع تمام خودروهایی که به گمرکات آمد، از گمرک هم ترخیص شد.


یکی از دلایل رشد این تعداد خودروی وارداتی که در اسفند شاهد بودیم، سیاست حذف شرکت‌های واردکننده غیرنمایندگی بود که سبب واردات پیش ازر موعد مقرر ناشی از انتظار حذف ثبت سفارش بوده است. در کل امسال 76هزار و 59 دستگاه خودرو وارد شد که نسبت به سال گذشته از نظر تعدادی 49درصد رشد داشته است و از نظر ارزش دلاری یک میلیارد و 990 میلیون دلار بوده که رشد دلالی نسبت به سال گذشته 62 درصد رشد داشته است.


این موضوع به‌واسطه آن است که متوسط قیمت خودروهای وارداتی طی سال 95 نسبت به متوسط قیمت دلاری خودروهای واردشده در سال 94، 10 درصد رشد داشته است. با توجه به آمار یک میلیون و 256هزار دستگاهی خودروی سواری که تولید‌کننده‌های داخلی در سال 95 آن را تولید کردند، به تفکیک 47.7 درصد آن مربوط به ایران خودرو بوده، 38.9 درصد مربوط به گروه سایپا و 7.8 درصد مربوط به بقیه خودروسازان بودهاست، همچنین سهم واردکنندگان 5.6 درصد از بازار بوده است.


در در مورد تفکیک برندها نیز باید گفت هیوندای با رتبه اول 28درصد سهم بازار‌، کیا با 17درصد سهم بازار رتبه دوم، رنو با 15درصد رتبه سوم، تویوتا با 11درصد رتبه چهارم، سانگ‌یانگ با 7 درصد رتبه پنجم را در بازار وارداتی دارد.


پرفروش‌ترین‌های هر برند که وارد شده، هم شامل برند هیوندای می‌شود که 41درصد محصولاتش را واردات سانتافه داشته است. از سوی دیگر 31درصد محصولات کیا واردات اوپتیما بوده، 28 درصد واردات در رنو، رنو داستر بوده است و 31 درصد تویوتا واردات پریوس بوده، در این میان 100درصد خودروهای سانگ‌یانگ نیز متعلق به واردات تیوولی بوده است.


تحلیل‌تان در مورد مقایسه سهم بازارها در سال 94 و 95 در مورد برندهای وارداتی چیست؟


تحلیلی که روی سهم بازارها در مقایسه سال 94 با 95 می‌توانیم داشته باشیم، این اسن که مجموع سهم بازار هیوندای، کیا و تویوتا که کاهش پیدا کرده دقیقا برابر با میزان رشد سهم بازار برندهای رنو، سانگ‌یانگ و میتسوبیشی است، یعنی این سه برند به میزانی که کاهش داشته‌اند، همان‌قدر رشد را سه برند بعدی داشته‌اند که بیشترین رشد سهم بازار را هم رنو داشته است.


آمار گمرک‌ها و مبداها به چه صورت است؟


در مورد آمار گمرک‌ها و مبداها نیز باید گفت 25درصد واردات از بندر شهید باهنر بوده است. همچنین 18درصد از سلفچگان، 16درصد از بندر لنگه و 14درصد از بوشهر و 7 درصد از پیام انجام شده است‌. در مجموع حدود 80 درصد واردات از این گمرکات انجام می‌شود.


یکی از پیشنهاداتی که ما به دولت داشتیم این بود که با توجه به این‌که خودرو جزو کالاهای تخصصی است و ترخیص از گمرک آنها به‌طور تخصصی از چند گمرک تعریف شود، عملا اکثر واردات ما از این پنج گمرک انجام می‌شود که حدود 80 درصد است. پس می‌توان تعداد گمرک‌ها را بین پنج تا هفت عدد مشخص کرد که با این حساب هر خودرویی می‌خواهد وارد کشور شود باید از این گمرک‌ها ورود کند.


در این صورت دیگر کارشناسان مجازی و بازرسان استاندارد در این هفت گمرک مستقر باید شوند و نظارت بهتری در گمرک و استاندارد صورت گیرد. در مورد مبداهای وارداتی نیز 65درصد واردات از امارات، 16درصد از کره جنوبی، 3درصد از آلمان، 3درصد ترکیه، 2درصد اسپانیا و 2درصد از کویت وارد شده است.


در مجموع 92درصد واردات از این مبداها بوده است. اتفاق دیگری که رخ داده در مورد ارزش قطعات است. ارزش قطعات وارداتی در سال گذشته دو میلیارد و 120 میلیون دلار بوده که نسبت به سال گذشته نزدیک 40 درصد افزایش پیدا کرده و اینها قطعاتی هستند که برای تولید داخل استفاده می‌شوند.


مثلا در آماری که برای پراید می‌بینیم کمک‌فنر، جعبه فرمان، پولوس و کلاچ عمده واردات قطعاتش است. برای پژو 206 و 405، کلاچ، دیسک ترمز، لنت و طبق جلو است که سهم عمده‌ای دارد. به‌طور متوسط هر کیلو قطعاتی که وارد شده، دارای ارزش 7.5 دلار بوده و ماهانه به‌طور متوسط 212 میلیون دلار قطعه وارد شده است.


این نکته را نیز در نظر داشته باشید که سالانه براساس آمارهایی که اداره قاچاق و گمرک مشخص می‌کند، نزدیک یک و نیم میلیون دلار هم سالانه واردات قطعات به‌صورت قاچاق داریم، یعنی بازاری که ما هرسال داشتیم حدود سه و نیم میلیارد دلار بود امسال تقریبا سه میلیارد و 700 میلیون دلار قطعه وارد شده که دومیلیارد و 120 میلیارد دلار آن به‌صورت قانونی و باقی به صورت قاچاق وارد شده است.


گمرک‌هایی که بیشترین قطعات از آنجا وارد شده است، در رتبه نخست گمرک شهید رجایی با سهم 32درصد، 26درصد ارگ بم،21درصد غرب تهران، 6درصد حسن‌رود منطقه آزاد انزلی و 4درصد متعلق به فرودگاه پیام است که در مجموع 90 درصد را شامل می‌شود. مبدا واردات قطعات 55درصد از چین، 4درصد از فرانسه، 11درصد از کره و 8درصد از رومانی بوده است که در مجموع 88 درصد واردات قطعات را از این کشورها داشته‌ایم که بیشترین درصد به چین تعلق دارد.


بر اساس مطالعه بازر و بررسی‌های محیطی انجام‌شده حجم عمده قاچاق که در بخش قطعات داریم بیشتر مربوط به چین، ترکیه و هند است که اینها نزدیک یک و نیم میلیارد دلار است.


در مورد میزان درآمد دولت از بابت حقوق ورودی خودرو چه نظری دارید؟


میزان درآمد دولت از بابت حقوقی ورودی خودرو چیزی که در بودجه مصوب مجلس در سال 95 دیده شده بود، سه هزار و 442 میلیارد تومان صرفا از بابت حقوق ورودی خودرو بوده که از این مقدارحدود 75درصد آن تحقق یافته و بودجه دولت از این محل تامین شده است.


حالا اگر قصد داشته باشد برای سال آینده این درآمد را داشته باشد چند اتفاق رخ خواهد داد؛ نخست اینکه میزانی که در بودجه سال 96 به عنوان درآمد از محل تعرفه خودروهای وارداتی مصوب شده میزان سه هزار و 175 میلیارد تومان است یعنی 8درصد کاهش درآمد دولت از محل حقوق ورودی خودرو نسبت به سال قبل دیده شده است.


برای این‌که این بودجه دولت بتواند تحقق پیدا کند باید چند پارامتر را مدنظر داشت، ابتدا اینکه بحث افزایش قیمت دلار که پارسال به‌طور متوسط با دلار دولتی سه هزار و 125 ریال برای تعرفه ترخیص از گمرک بوده و امسال در بودجه دلار 3300 تومان مبنا قرار گرفته است. علاوه بر آن سالانه رشد متوسط قیمت دلاری خودروهای وارداتی را داریم و انتظار می‌رود امسال هم این رشد مطابق روال قبلی ادامه داشته باشد.


لذا سومین عامل تعداد خودروهای وارداتی است. پیش‌بینی می‌کنیم بر اساس روال جاری بین 45 تا 50درصد واردات، همین امسال انجام شود. در‌صورتی‌که این مقدار از 45 هزار دستگاه کاهش یابد، تحقق بودجه در سال 96 با مشکل روبه‌رو خواهد شد.


در نظر داشته باشیم كاهش میزان واردات متناظرا به معنای كاهش اسقاط خودروی فرسوده خواهد بود كه عدم جامع‌نگری در تصمیمات اضطراری دولت و بدون توجه به قانون بهبود مستمر محیط كسب‌وكار مبنی بر ضرورت مشورت با بخش خصوصی، تاثیرات مخرب جانبی زیادی خواهد داشت كه امید است در كابینه جدید این رفتار اشتباه حاكمیتی را كمتر شاهد باشیم.