پشت صحنه اتهام به خودروسازان در آلودگی هوا
به گزارش پرشین خودرو، شاخص آلودگی هوای کلانشهرها بار دیگر در وضعیت ناسالم قرار گرفته و این موضوع باعث شکلگیری جدل آماری میان مسئولان درباره نقش خودروها شده است. اعداد اعلامشده از سهم خودرو در آلودگی هوا بین ۳۰ تا ۸۲ درصد متفاوت است، بدون آنکه مشخص باشد کدام نوع آلاینده یا منبع مدنظر است. در این میان، خودروسازان بیش از هر زمان دیگری مورد انتقاد قرار گرفتهاند، در حالی که دادههای موجود تصویر پیچیدهتری از سهم خودرو، بنزین و سوخت مازوت ارائه میکنند.
آمار متناقض؛ سهم خودرو چقدر است؟
گزارشهای رسمی و نیمهرسمی نشان میدهد که سهم خودرو در آلودگی هوا در تهران و برخی کلانشهرها حدود ۲۰ درصد است. در مقابل، نیروگاهها به دلیل مصرف مازوت ۴۰ درصد سهم دارند. منابع ثابت صنعتی نیز حدود ۲۰ درصد و خودروهای سنگین و پایه گازوئیل نیز ۲۰ درصد از آلودگی هوا را تولید میکنند.
با این حال، برخی مسئولان بدون تفکیک نوع خودرو یا سطح استاندارد آلایندگی، کل این سهم متحرک را به خودروهای سواری داخلی نسبت میدهند و از ارقام ۸۰ درصدی سخن میگویند. فعالان صنعت خودرو میگویند سهم خودروهای سواری واقعی زیر ۲۰ درصد است و لازم است بین خودروهای استاندارد، فرسوده، موتورسیکلتهای کاربراتوری و ناوگان دیزلی تفاوت قائل شد.
بنزین، مازوت و نقش نیروگاهها
در سالهای اخیر، با تشدید ناترازی انرژی، مصرف مازوت و گازوئیل در بخشی از نیروگاهها و صنایع افزایش یافته است. گزارشها نشان میدهد ۱۵ نیروگاه کشور توان مصرف مازوت بیش از ۴۰ میلیون لیتر در روز را دارند. سوختی که به دلیل گوگرد و ترکیبات سنگین، در صورت مصرف نزدیک شهرها، میزان ذرات معلق و گازهای سمی را بهطور چشمگیری افزایش میدهد.
کیفیت بنزین و میزان اکتان آن نیز تأثیر مستقیم بر کارایی موتور و سطح آلایندگی خودرو دارد. تولید و توزیع بنزین بیکیفیت و پرگوگرد، یکی از عوامل اصلی افزایش آلودگی در کلانشهرهاست. بنابراین حتی با حجم تردد ثابت، سوخت بیکیفیت میتواند خروجی آلاینده هر خودرو را افزایش دهد.
چرا خودروها سیبل افکار عمومی شدهاند؟
- خودرو و ترافیک، ملموسترین نماد آلودگی: دود اگزوز و ترافیک با آسمان خاکستری در ذهن مردم گره خورده است.
- اقدامات سریعتر قابل مطالبه: اصلاح ناوگان فرسوده، توسعه حملونقل عمومی و بهروزرسانی استاندارد خودروها از نظر رسانهای سریعتر قابل پیگیری است تا تغییر در سوخت نیروگاهها و صنایع بزرگ که نیازمند سرمایهگذاری کلان است.
ایرانخودرو زیر ذرهبین آلودگی
ایران خودرو به دلیل سهم ۶۰ درصدی بازار خودرو، در مرکز این فشارها قرار دارد. تحلیلگران معتقدند برای ارزیابی منصفانه، باید بین محصولات جدید استاندارد و خودروهای قدیمی و فرسوده تفاوت قائل شد.
در سالهای اخیر، الزام استانداردهای یورو و تستهای سختگیرانه آلایندگی، این شرکت را به سمت ارتقای موتورهای کممصرف و فناوریهای جدید در سیستم سوخت و احتراق سوق داده است. بخش زیادی از آلودگی کنونی ناشی از خودروهای کاربراتوری، فرسوده و ناوگان سنگین دیزلی است که خروج آنها مستلزم سیاستهای اسقاط و نوسازی است.
چرخش به سمت خودروهای هیبریدی و کممصرف
پس از واگذاری مدیریت ایرانخودرو به بخش خصوصی، این شرکت برنامهریزی گستردهای برای توسعه محصولات کممصرف، هیبریدی و برقی اعلام کرده است. از عرضه تارا هیبرید تا معرفی سدان اینووی (محصول مشترک ایران خودرو و بهمن)، مصرف سوخت به زیر ۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر کاهش مییابد و انتشار آلایندهها به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
همزمان، ایرانخودرو در حال توسعه موتورهای هیبریدی و بهینهسازی موتورهای بنزینی است تا فاصله تکنولوژیک با استانداردهای جهانی کاهش یابد. این تغییر رویکرد میتواند استدلال منتقدان مبنی بر اینکه آلودگی هوا ناشی از خودرو است را کمرنگ کند.
آلودگی هوا مسئلهای چندوجهی است
دادهها نشان میدهد که عامل اصلی آلودگی هوای کلانشهرها نه یک متهم واحد، بلکه ترکیبی از خودروهای فرسوده، ناوگان دیزلی، کیفیت بنزین، مصرف مازوت و دیگر منابع است. خودروهای سواری جدید، از جمله محصولات بهروز ایرانخودرو، تنها بخشی از پازل هستند.
در حالی که بحث بر سر سهم خودروها بین ۳۰، ۶۰ و ۸۲ درصد ادامه دارد، بدون اصلاح همزمان کیفیت سوخت، کاهش مصرف مازوت، توسعه حملونقل عمومی و حمایت از فناوریهای هیبریدی و برقی، آسمان شهرها به زودی آبی نخواهد شد.
نظر شما