به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، داخلی سازی در صنعت خودرو بی‌تردید مزیت‌های زیادی را برای کشور به همراه دارد سیاستی که علاوه بر حمایت از سازندگان داخلی، مشکلات تأمین ارز خودروساز را نیز مرتفع می‌کند.

بر همین اساس است که حاکمیت به خصوص در یک دهه گذشته تمام توان خود را گذاشته است تا صنایع کشور را به سمت داخلی سازی سوق دهد و میزان خروج ارز از کشور را به حداقل برساند اما با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷  و متعاقبا اعمال مجدد تحریم‌ها علیه صنعت خودروسازی، شوک بزرگی به صنعت خودروسازی کشور وارد شد و دو خودروساز بزرگ کشور، در تامین قطعات وارداتی پیشرفته و های‌تک، دچار مشکل شدند و نتوانستند تعهدات خود را به‌موقع انجام دهند؛ شرایطی که باز هم لزوم کاهش وابستگی به واردات و داخلی‌سازی حداکثری را در صنعت خودرو بیش از پیش آشکار کرد.  

در چنین شرایطی بود که قطعه سازان بزرگ و کوچک کشور در راستای حمایت از تولید، آستین همت بالا زدند و با راه‌اندازی نهضتی به نام "داخلی سازی"، بسیاری از قطعات استراتژیک را با تلاش متخصصان و بر اساس درخواست خودروساز متناسب با دانش روز طراحی و بومی سازی کردند.

با این حال طبق اطلاعات موجود هم اکنون کمتر از ۲۵ درصد از قطعات مورد نیاز ساخت خودرو در کشور، وارداتی است. در واقع با وجود تمام پیشرفت‌ها و تلاش‌های صورت گرفته در صنعت قطعه سازی در سال های اخیر، همچنان بخشی از قطعات مورد نیاز که عمدتا مربوط به تجهیزات الکترونیکی و قطعات ‌های‌تک است، از چین تامین می‌شود؛ جریانی که حالا در کنار اعمال استانداردهای ۸۵ گانه، شرکت های خودروساز را ناگزیر به واردات برخی قطعات جدید کرده است. با این وجود به رغم تمام این مسائل، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرانه واردات خارجی برای هر خودرو در شرکت بزرگی مثل ایران خودرو بیش از ۲۵ درصد کاهش یافته است.

در واقع با وجود تمام مشکلات و موانع موجود برای خودروسازان، تهیه قطعات ساخت داخل از زنجیره تامین، اولویتی غیرقابل تغییر در شرکت‌های خودروساز است اما در این میان ظرفیت تامین کنندگان داخلی بخشی از عوامل موثر در تعیین منبع تامین به شمار می‌رود و در صورتی که تامین کنندگان داخلی امکان تامین شمارگان مورد نیاز خطوط تولید را نداشته باشند، شرکت‌های خودروساز برای جلوگیری از افت تولید در خطوط و عقب افتادن از برنامه پیش‌بینی شده، به تامین از منابع خارجی روی می‌آورند.

با این حال سیاست آبی پوشان جاده مخصوص در بحث تامین قطعه بر خلاف ادعاهای برخی قطعه سازان در خصوص افزایش میزان واردات قطعات خارجی و حتی مشابه داخلی، تامین قطعه باکیفیت و قیمت رقابتی از منابع داخلی است. در واقع در شرایطی که برخی از تولیدکنندگان خارجی قطعه را با کیفیت بالاتر و قیمت پایین‌تری عرضه می‌کنند اما ایران خودرو این فرصت را به سازندگان داخلی می‌دهد تا با ارائه محصول باکیفیت و حتی با قیمت ۳۰ درصد بالاتر از منبع خارجی، نیاز خود را منابع داخلی تامین کند.

درواقع آنچه در وضعیت کنونی بسیار اهمیت دارد رشد و توسعه صنعت خودرو به جهت جایگاه آن در اقتصاد ملی و از سویی جلب رضایت مصرف کنندگان ایرانی است که بخش زیادی از دستیابی به این مهم منوط به رشد و توسعه صنعت قطعه سازی و استفاده از دانش روز و بهره‌گیری از نیروهای متخصص و به‌روزرسانی خطوط تولید در جهت بومی‌سازی تکنولوژی‌های پیشرفته و قطعات ‌های‌تک تولید خودرو از طریق مهندسی معکوس  و... است چرا که صنعت قطعه از خودروسازی جدا نیست و موفقیت خودروسازان تا حدود زیادی در گرو اتکا به قطعه سازان داخلی است. به بیان بهتر این بخش‌ها، دو بال صنعتی کشور هستند که در صورت هم‌دلی و همکاری متقابل می‌تواند ضمن توسعه داخلی‌سازی، آینده خوبی را برای آینده صنعت خودروسازی ایران رقم بزنند.

با این وجود یکی از مسائل مهم و تعیین کننده در کیفیت خودرو، قطعه است و در صورتی که قطعه تولیدی در داخل کشور حائز شرایط کیفی استاندارد نباشد، شبکه تأمین شرکت‌های خودروساز باید بتواند برای حفظ کیفیت از منابع خارجی اقدام کنند؛ جریانی که گاها نه به سازنده بلکه به کیفیت مواد اولیه تولید داخل مربوط می‌شود. در وقع موضوع کیفیت معلول عواملی همچون دانش فنی، فرآوری، قیمت متناسب با کیفیت، سیستم‌های کیفی، مواد اولیه، نقدینگی و به‌روزآوری  ماشین‌آلات و… است.

اما در کنار نقش قطعات در کیفیت محصول خودروسازان، یکی از مسائل جدی و موثر در کیفیت خودروسازان سیاست چند ساله قیمت‌گذاری دستوری است که مشکلات جدی را برای تامین نقدینگی قطعه سازان و تیراژ تولید و کیفیت آنها ایجاد کرده است. اگر مسئولان به دنبال جلب رضایت مردم از تولیدات داخلی هستند باید قیمت گذاری دستوری را حذف کنند تا تحولی در جریان تولید و کیفیت صنعت خودرو ایجاد شود.

با این وجود، آنچه این روزها خودروسازان را در کنار حجم بالایی از زیان انباشته تحت فشار قرار داده است برخی الزامات چون اجباری شدن استانداردهای ۸۵ گانه است که شرکت‌ها را ناچار به تامین برخی از قطعات از منابع خارجی کرده است در حالی که سیاست و راهبردهای اصلی شرکت‌های بزرگی چون ایران خودرو تعامل با سازندگان برای تامین به موقع و باکیفیت قطعات است.