به گزارش پرشین خودرو، شاید اتومبیل را شركت دایملر اختراع كرده باشد، شاید اولین كارخانه خودرو را شركت فورد دایر كرده باشد، اما جنرال موتورز اولین شركت خودروسازی مدرن را ابداع كرده است. حتی زمانی كه جنرال موتورز در سال 1908 تأسیس شد، در ایالات متحده 253 خودروساز دایر شده بودند و انواعی از مهندستان و كارآفرینان با رؤیای پولدار شدن وارد این صنعت شده بودند.

هنری فورد، مثل بیل گیتس زمان ما، به سرعت متوجه نیاز مردم عادی به فناوری روز شد. اما آلفرد سلوآن در جنرال موتورز از بسیاری از جهات خلق و خوی استیو جابز زمان خود را داشت، او به شكل غریزی كشف كرده بود كه افزودن فرم به كاركرد، صنعت خودرو و صنعت حمل و نقل را متحول خواهد كرد. او به خوبی دریافته بود كه باید یك دگردیسی از نیاز به میل شدید اتفاق بیفتد.

جنرال موتورز نه تنها پیشگام ایجاد استودیوهای طراحی خودرو بود، بلكه اولین كمپانی خودروسازی بود كه استارت برقی، سیستم انتقال قدرت [گیربكس] اتومات، به عنوان دو نوآوری مهم در صنعت خودرو، را عرضه كرد. نوآوری های مهم دیگر مثل كاتالیست كانورتر، كیسه هوا و مواردی نظیر آن مدیون تحقیقات در جنرال موتورز بود. حتی پیش از آن كه الون ماسك، مدیر عامل تسلا به دنیا بیاید، جنرال موتورز روی خودران ها و خودروهای برقی سرمایه گذاری و تحقیق كرده است.

حتی اولین خودروی كه پا به ماه گذاشت، طراحی جنرال موتورز بود. طی 80 سال جنرال موتورز از هر خودروساز دیگری در دنیا بیشتر خودرو ساخت و بیشتر خودرو فروخت، سه دهه تمام بهترین نقطه را در فهرست 500 شركت برتر فورچون را به خود اختصاص داد.

اما همین شركت در ژوئن سال 2009 اعلام ورشكستگی كرد. دلیل آن هم غرور نهادینه شده در این شركت و ناكارآمدی رهبران آن در سال های منتهی به اعلام ورشكستگی بود. اگر حمایت و كمك دولت فدرال و تزریق میلیاردها دلار نبود، الان دیگر فقط نام جنرال موتورز در تاریخ باقی می ماند. طوری كه 60 درصد ارزش این كمپانی متعلق به مالیات پردازان شد تا این كه جنرال موتورز تمامی این وامی را كه دریافت كرده بود بازپرداخت كرد. شاید به همین دلیل بود كه دیگر هرگز به گذشته خود بازنگشت. شركتی كه چند دهه، سمبل قدرت، توانمندی و ثروت سیستم سرمایه داری در آمریكا بود، حالا به یك خودروساز در حال چروكیدگی تبدیل شده است.

سال پیش، جنرال موتورز 7.7 میلیون دستگاه خودرو در سراسر دنیا فروخت، در حالی كه در سال 2010 بعد از ریكاوری از ورشكستگی 8.4 میلیون دستگاه فروخته بود. این رقم خیلی پایین تر از 10 میلیون دستگاهی است كه در سال 2016 به فروش رفت. حالا جنرال موتورز، مقام چهارم دنیا بعد از فولكس، تویوتا و گروه رنو-نیسان-میتسوبیشی است. بخشی از آن به دلیل از دست رفتن فروش اُپل در اروپا است كه در سال 2017 به گروه PSA فروخته شد. اما این فقط بخشی از ماجرا است.

گردش مالی این شركت از 137.2 میلیارد دلار در اوایل دهه به 135.6 میلیارد دلار رسیده كه بخشی از آن به خاطر اعتصاب های اتحادیه كارگری در سال گذشته بود كه 2.6 میلیارد زیان به جنرال موتورز وارد آورد. اما درآمد خالص این شركت در یك دهه گذشته بهبود یافته و از 5.6 میلیارد دلار در سال 2010 به 6.6 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده است. با این حال این نتایج نصف سال 2016 است چون در آن سال فروش آن 30 درصد بیشتر از امسال بود.

یكی از علائم دیگر چروكیدگی جنرال موتورز، خاتمه برند هولدن در استرالیا بود كه از سال 2021 به بعد تمامی حمایت های طراحی، مهندسی و فروش در استرالیا پایان می یابد كه خود نشانه دیگری از عقب نشینی جنرال موتورز از بازارهای خودروی دنیا است.

جنرال موتورز در 20 سال گذشته بیش از 20 میلیارد دلار در اروپا زیان دیده است و همین دلیل قانع كننده ای برای عقب نشینی از بازار اروپا بوده. (این كه كارلوس تراورس مدیر عامل PSA بعد از یك سال واگذاری اُپل به پژو-سیتروئن، توانست این واحد را به سوددهی برساند، جای سؤال دارد كه مشكل واقعاً از كجا است؟)

از 7.7 میلیون دستگاهی كه جنرال موتورز در سال 2019 فروخته، 84 درصد آن در خود آمریكا و چین بوده است. شركتی كه روزگاری به تمام نقاط دنیا خودرو می فروخت امروز فقط به دو بازار اتكا دارد. حتی در بازار آمریكا هم جنرال موتورز در حال سُر خوردن است. در سال 2004 كه فروش خودرو در بهترین وضعیت خود بود، سهم جنرال موتورز از بازار آمریكا فقط 26 درصد بود. حالا بعد از 15 سال، این سهم به كمتر از 18 درصد رسیده است.

در این ماجرا، مقصر اصلی خود جنرال موتورز است. اما باز هم غم انگیز است كه آن همه اطمینان و خودباوری و بلندپروازی در حال چروكیدگی و رو به زوال است.

منبع: سایپا