به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، طرح نوسازی ناوگان جاده ای اوایل ماه جاری در حالی در قالب 2 طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون و برون شهری» و «واردات کامیون با عمر حداکثر 3 سال » با حضور وزیر راه و شهرسازی کلید خورد که همچنان با انتقاد و ابهامات زیادی روبرو است طرحی که انجمن ها و فعالان حوزه حمل و نقل پیش بینی می کنند با شرایط و ضوابط در نظر گرفته شده به خصوص در طرح واردات کامیون های با عمر 3 سال ، عملا نوسازی را در بخش کامیون های فرسوده به همراه نخواهد داشت.
ناامیدی بخش زیادی از فعالان و دست اندرکاران از اجرای طرح نوسازی ناوگان تجاری و کامیون های فرسوده در حالی مطرح می شود که اواخر هفته گذشته در جلسه کمیته خودرو که با حضور سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران مکلف شد تا با تشکیل «کمیته دائمی نوسازی ناوگان تجاری» با حضور وزارت راه و شهرسازی و صندوق توسعه ملی نسبت به برنامه‌ریزی در این حوزه اقدامات لازم را صورت دهد.
بر این اساس قرار است این کمیته با حضور دستگاههای ذیربط، به صورت منظم و هفتگی تشکیل جلسه داده و گام‌های عملیاتی برای نوسازی ناوگان تجاری کشور را در هماهنگی با وزارت راه و شهرسازی برنامه‌ریزی و پیشرفت کار را پایش نماید.
در حالی سازمان گسترش مکلف به تشکیل کمیته نوسازی ناوگان تجاری می شود که پیش از این و بر اساس مصوبه شورای اقتصاد در سال گذشته نیز مقرر گردید تا 176 هزار و 550 دستگاه انواع ناوگان تجاری شامل اتوبوس درون شهری و برون شهری، کامیون، کشنده، کامیونت و مینی بوس در مدت سه سال نوسازی شود و ایدرو مدیریت اجرایی طرح نوسازی ناوگان تجاری را عهده دار شده بود.
این تصمیمات در شرایطی است که اوایل خرداد ماه نیز با رونمایی از سامانه ثبت نام متقاضیان نوسازی حمل و نقل کالا، نوسازی ناوگان حمل و نقل در قالب دو طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون و برون‌شهری»، و «واردات کامیون با عمر حداکثر 3 سال» آغاز شد. طرحی که پیش از این مجلس شورای اسلامی در بند 3 ماده 30 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اجازه داده بود تا با واردات کامیون‌های زیر سه سال ساخت به کشور بخشی از ناوگان فرسوده حمل و نقل را نوسازی کند.
در طرح اول، 863 راننده که کامیون فرسوده آنها بیشترین پیمایش را داشته‌اند به کارخانه سازنده داخلی برای دریافت کامیون نو معرفی می‌شوند و از این محل تسهیلات دریافت می‌کنند.
به گفته محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی، در بخشی از طرح نوسازی ناوگان جاده ای، اجازه واردات کامیون‌های دست دوم با حداکثر عمر 3 ساله اروپایی یا کره‌ای و ژاپنی به 4 گروه از جمله «شرکتهای خودروسازی داخلی تا هزار دستگاه »، «شرکتهای حمل و نقل توانمند تا 100 دستگاه »، «شرکتهای واردکننده دارای مجوز واردات از وزارت صمت هر کدام 50 دستگاه» و همچنین «اشخاص حقیقی مالک کامیون‌های فرسوده تا سقف 10 دستگاه» داده شده است.
ثبت نام کامیون های وارداتی سه ساله اروپایی که این روزها باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی برای صنف کامیون داران شده در شرایطی آغاز شده که به گفته یک مقام صنفی در ناوگان حمل و نقل بار در حال حاضر در بخش حمل و نقل جاده ای بیش از 200 هزار کامیون با عمر بالای 25 سال و در ناوگان تجاری درون شهری 120 هزار کامیون با عمر بالای 30 و 40 سال وجود دارد که به دلیل عدم تردد در جاده ها به فعالیت در داخل شهرها روی آورده اند.
آمار مربوط به ناوگان فرسوده جاده ای در حالی رو به افزایش است که به گفته اسلامی ، وزیر راه ، از سال 88 تا کنون تنها 24 هزار دستگاه ناوگان جاده‌ای نوسازی شده که در مقایسه با 346 هزار دستگاه کامیون فعال در کشور عدد بسیار کوچکی است.
تقویت انحصار با ضوابط دولت در نوسازی ناوگان جاده ای
محمد خان بلوکی رئیس اتحادیه حمل و نقل بار کشور، در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو اگر چه نوسازی ناوگان حمل و نقل فرسوده جاده ای را با وجود مصرف بالای سوخت در این ناوگان یک ضرورت ملی می داند اما معتقد است طرح واردات کامیون با عمر 3 سال ساخت با شرایط و ضوابطی که برای واردات کامیون های کارکرده اتخاذ شده نه تنها نتیجه ای به دنبال نخواهد داشت بلکه این روند افزایش انحصار در این حوزه را تقویت خواهد کرد.
وی نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده ای تراژدی غم انگیزی می داند که دامن کشور را گرفته است و معتقد است موافقت با واردات کامیون های استوک و اجرای طرح اخیر به میزانی با اشکالات و ابهامات جدی روبرو است که عملا امکان اجرا نخواهد داشت .
وی با اشاره به تاثیر ضوابط و شرایط ورود کامیون های با عمر 3 سال ساخت در ایجاد انحصار در تامین و واردات کامیون های استوک گفت : خودروسازی که امکان واردات و فروش با 3 برابر قیمت را دارد عملا این مساله شرایط انحصاری را ایجاد می کند در حالی که این کامیون با نرخ ارز نیمایی 700 تا 800 میلیون و با ارز ازاد یک میلیارد و 200 میلیون تومان می شود در حالی که رانندگان برای خرید باید3 میلیارد تومان پرداخت کنند.
لزوم تجدید نظر در روند واردات کامیون های استوک به کشور
رئیس اتحادیه صنفی رانندگان ناوگان جاده‌ای حمل کالای سراسر کشور با انتقاد از اینکه واردات کامیون های استوک محدود به دو سه شرکت حمل و نقل و 3 خودروساز و وزارت صمت شده است ، گفت : امروز گروههایی برای واردات این خودروها تعیین شده که مسلما باعث انحصاری شدن این طرح خواهد شد و تا چند ماه آینده قیمت این کامیون‌های وارداتی چندین برابر خواهد شد.
خان بلوکی با بیان اینکه قیمت هر کدام از این کامیون‌ها 40 هزار یورو است که با رسیدن به دست خریدار چندین برابر خواهد شد و این مساله در آینده نزدیک مشکلات بسیار زیادی برای رانندگان این صنف ایجاد خواهد کرد، افزود : گروه‌ها و شرکتهای که برای واردات این خودروها در نظر گرفته شده تاکنون مشکلات بسیار زیادی برای رانندگان این صنف ایجاد کرده بنابراین باید در گروه‌های وارد کننده تجدید نظر شود.
بازار خودروهای سنگین در انحصار چند شرکت داخلی / استاندارد روز معضلی دیگر در مسیر نوسازی ناوگان
به گفته وی امروز با وجود تحریم ها و توقف همکاری شرکتهای خارجی ، بازار داخل در انحصار 3 شرکت داخلی قرار دارد و با هر قیمتی این خودروها را عرضه می کنند. ضمن اینکه خودروسازان و وزارت صمت به نحوی برنامه ریزی کردند که کسی نتواند حتی یک دستگاه کامیون وارد کشور کند .
نایب رئیس اتاق تعاون تهران همچنین با توجه به بخشی از شرایط در نظر گرفته شده مبنی بر اینکه کامیون های وارداتی باید از نظر ایمنی، کیفیت و آلایندگیهای محیط زیست با استانداردهای روز و اجباری که مورد تائید مراجع ذیربط بوده، انطباق داشته و دارای استاندارد e-mark نیز باشند گفت : در حالی در طرح واردات کامیون های 3 سال ساخت بر لزوم استاندارد روز و اجباری تاکید شده که هم اکنون خودروسازان داخلی استاندارد 51 گانه را اجرایی می کنند و قادر به اجرای استانداردهای 85 گانه و روز دنیا نیستند.
خان بلوکی در ادامه به موضوع سال ساخت این کامیون ها در مصوبه اخیر دولت اشاره و تاکید کرد : بر اساس شرایط ابلاغی توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای ، با توجه به سال ساخت در نظر گرفته شده صرفا کامیون های 2018 ، 2019 و 2020 امکان واردات خواهند داشت در حالی که کامیون های 2020 که با استاندارد یورو7 تولید می شوند کامیون های صفر است که عملا امکان واردات ندارند و کامیون های 2018 و 2019 نیز که با استاندارد یورو6 تولید می شوند به دلیل عدم تولید گازوئیل با استاندارد یورو 6 نیز در صورت ورود امکان تردد و فعالیت نخواهند داشت.
نوسازی 200 هزار دستگاه ناوگان جاده ای 10 سال زمان می برد!
وی بخشی از اتفاقات اخیر و ضوابط ابلاغی در این طرح را ناشی از بی اطلاعی دست اندرکاران و ارائه گزارش های نادرست به وزارت صمت و وزارت راه دانست و با اشاره به برخی مسائل مطرح در خصوص تاثیر واردات بر ورشکستگی خودروسازان گفت : اگر بخواهیم سالی 20 هزار دستگاه به بخش ناوگان کامیون های فرسوده تزریق کنیم باید حداقل 10 هزار دستگاه تولید داخل و 10 هزار دستگاه از طریق واردات تامین شود که این جریان حداقل 10 سال زمان می برد تا 200 هزار دستگاه ناوگان جاده ای کشور و ظرف 5 سال 100 هزار ناوگان درون شهری نوسازی شود این در حالی است که شرکتهای داخلی امکان تولید 2000 دستگاه در سال را هم ندارند .
وی در ادامه با توجه به شرایط واردات توسط رانندگان خودمالک گفت : با شرایط در نظر گرفته شده عملا امکان واردات توسط این افراد وجود ندارد زیرا تا زمانی که خودروساز 500 میلیون بابت ضمانت خدمات دریافت نکند مجوزی برای واردات صادر نخواهد شد در حالی که با امکان واردات توسط اتحادیه ها و تحویل کامیون ها به اعضاء می توان قیمت این کامیون ها را شکست.
وی افزود : ضمن اینکه رانندگان برای مشارکت در این طرح و واردات باید دارای کارت بازرگانی و شرایطی باشند که عملا قابل اجرا نخواهد بود.
رئیس اتحادیه ناوگان حمل و نقل بار کشور همچنین در خصوص امکان واردات توسط شرکتهای حمل و نقل توانمند نیز گفت : این شرکتها نیز که کامیون استوک وارد می کنند معمولا با دو تا سه میلیارد تومان به صورت سویچی و نه در قالب قرارداد یا اجاره به شرط تملیک بلکه به شکل فروش سوری این کامیون ها را به رانندگان می فروشند و تا زمانی که قیمت کامیون ها پرداخت نشود این رانندگان باید برای این شرکتها کار کنند و در نهایت پس از سالها و در صورت صلاحدید شرکت ها به نام رانندگان می شود.
خان بلوکی خاطر نشان کرد : در صورتی که دولت به مجموعه تشکل های صنفی ،انجمن ها ، اتحادیه ها و کانون رانندگان و تعاونی ها بر اساس اعضا و تعداد ناوگان فرسوده امکان واردات دهد روند نوسازی به خوبی بدون هر گونه انحصار عملی خواهد شد .
ضمانت خدمات 10 ساله واردات کامیون های استوک دروغی واضح و فاقد اجرا
وی همچنین طرح ضمانت خدمات 10 ساله واردات کامیون های استوک را دروغی واضح دانست و گفت : در شرایطی که ارائه خدمات خودروهای سواری در نمایندگی ها مجاز با مشکل تامین قطعه و قیمت های نجومی وحتی بیش از بازار آزاد همراه است چه انتظاری از وضعیت خدمات بخش سنگین و کامیون ها می توان داشت .
وی تصریح کرد : امروز در بهترین شرایط تامین قطعات و خدمات در نمایندگی های مجاز سواری بسیار بیش از تعمیرگاههای آزاد است وضعیتی که عملا رغبتی برای صاحبان این خودروها جهت مراجعه به تعمیرگاهها و نمایندگی های مجاز ایجاد نمیکند. این جریان در حالی است که رانندگان خودروهای سنگین و کامیون های تولی داخلی با مراجعه به تعمیرگاههای مجاز نه تنها خدماتی دریافت نمی کنند بلکه هیچ گواهینامه ای برای ضمانت خدمات نیز ارائه نمی کنند .
ثروت ملی که با کامیون های با عمر 30 سال دود هوا می شود
وی در ادامه به مصرف 2 تا 3 برابری ناوگان فرسوده جاده ای اشاره و اظهار داشت : با محاسبه قیمت هر لیتر گازوئیل آزاد با نرخ یورو ،مصرف هر کامیون با عمر بالای 30 سال حدود 60 تا 65 لیتر در 100 کیلومتر می شود رقم وحشتناکی از سوخت و ثروت ملی کشور که با خرید گازوئیل از خارج دو هوا می شود در حالی که دولت می تواند این را به سرمایه ملی تبدیل کند و ظرف 2 سال هزینه واردات هر خودرویی را از محل صرفه جویی سوخت تامین کنند.
وی همچنین گازوئیل مورد نیاز برای تامین سوخت کامیون های با سال کارکرد را با ppm 50 عنوان کرد و گفت : این سوخت در حالی تامین آن برای این کامیون های ضروری است که در حال حاضرتنها در در دو پالایشگاه تهران و خلیج فارس فارس جنوب امکان تولید این گازوئیل وجود دارد و الباقی پالایشگاهها گاروئیل تولیدی آنها یا ppm 5 هزار تا 10 هزار است و اصلا قابل استفاده در این خودروها نخواهد بود و در صورت مصرف کاتالیست این خودروها را از بین برده و هزینه برابر 3500 تا 4000 یورو را که امکان تامین و تعویض آن برای رانندگان ممکن نیست را به آنها تحمیل می کند.
این مقام صنفی در ناوگان حمل و نقل کشور در ادامه با انتقاد از عدم هماهنگی دستگاهها در اجرای طرح نوسازی ناوگان جاده ای و واردات کامیون های با عمر 3 سال گفت : متاسفانه تاکنون سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای با گمرک ، محیط زیست ، سازمان استاندارد و وزارت صمت جلسه ای مشترک نداشته اند تا به یک تصمیم درست در این زمینه برسند.
خان بلوکی در پایان با توجه به طرح برخی شروط مانند اولویت اول نوسازی با رانندگان مالک خودروهای با سن بالای 40 سال و بیشترین میزان پیمایش گفت : در حالی هر روز شرایط جدیدی را به این طرح اضافه می شود که عملا در ابلاغ ضوابط رسما این موارد اعلام نشده است و متاسفانه طرح آن رانندگان متقاضی نوسازی را با سردرگمی مواجه کرده است .
به گزارش پرشین خودرو، در حالی طرح واردات کامیون استوک با اشکالات و نگرانی های زیادی از فعالان و رانندگان متقاضی دراین طرح روبرو است که در طرح دیگر دولت برای نوسازی ناوگان تجاری که جزء مصوبات شورای اقتصاد است که گفته می شود 10 میلیارد و 666میلیون دلار آن بر اساس مصوبه شورای اقتصاد از محل صرفه‌جویی مصرف سوخت تأمین اعتبار خواهد شد .
این طرح بر مبنای ماده 12 قانون رفع موانع تولید است که شرکت نفت از محل صرفه‌جویی سوخت بابت خروج خودروهای فرسوده و ورود ناوگان نو و بر اساس پیمایش خودروی نو، صرفه‌جویی حاصله را اختصاص می‌دهد.»
بر اساس اظهارات مسئولان سازمان راهداری در طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون و برون شهری»، 50 درصد قیمت خودرو به صورت تسهیلات بلاعوض از سوی دولت برای ناوگان فرسوده شامل اتوبوس، کامیون و مینی‌بوس از محل صرفه‌جویی سوخت پرداخت می‌شود، 30 درصد قیمت ناوگان تسهیلات با نرخ سود 8 درصد ارائه می‌شود و 20 درصد هم آورده مالک و اسقاط خودروی فرسوده است.
خبرنگار: زهرا حریری
نظر شما