/خبرنگار: زهرا حریری/ به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، با اوج‌گیری آلودگی هوا در کلانشهرها، باز هم بحث آلایندگی خودروها نیز از موضوعات مطرح و مورد انتقاد نهادهای مختلف، از جمله سازمان حفاظت از محیط زیست شده است؛ موضوعی که البته در این سالها همواره محل اختلاف بین تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو با دولت و به‌ خصوص سازمان حفاظت از محیط زیست بوده است.

بر همین اساس از سال‌ها قبل دولت استانداردهای آلایندگی را برای خودروهایی که در کشور تردد دارند در نظر گرفته است نخستین برنامه زمانی اعمال استاندارد آلایندگی خودروهای تولیدی و وارداتی مصوبه مربوط به 21 شهریور سال 97 است. هیأت وزیران در این جلسه به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست و به استناد ماده2 قانون هوای پاک، آیین‌نامه فنی در زمینه کنترل و کاهش‌آلودگی هوا را به تصویب رساند و طبق ماده4 این مصوبه، برنامه زمانی مشخصی برای استاندارد آلایندگی خودروهای تولید داخل و وارداتی تعیین شد. طبق این مصوبه، وسایل نقلیه سواری و موتوری بنزین‌سوز و گازسوز باید از ابتدای سال 98 با استاندارد یورو5 عرضه می‌شدند و همچنین از ابتدای سال 1401 همه وسایل نقلیه تولیدی و وارداتی باید مجهز به استاندارد آلایندگی روز اروپا باشند که یورو6 است.

اما هیأت وزیران در جلسه 18 اسفند 1400، زمان اعمال حداقل حدود مجاز آلایندگی خودروهای بنزینی تولید داخل مطابق با استاندارد روز اتحادیه اروپا را از «ابتدای سال 1401» به «31 شهریور 1401» اصلاح کرد. در توضیح این تصویب اعلام شد: دولت این تصمیم را با توجه به عدم‌ امکان شرکت‌های خودروساز برای ارتقا از سطح استاندارد آلایندگی یورو5 به یورو6 طی یک سال و لزوم رعایت فاصله زمانی مناسب برای ارتقای استاندارد و نیز عدم‌ امکان تأمین سوخت مناسب و تولید کمتر از 50 درصد سوخت با استاندارد یورو4 و 5 اتخاذ کرد.

در نهایت هیأت دولت در جلسه 9 آذرماه خود تبصره 3 ماده 4 را از آیین‌نامه برنامه زمانی ارتقای استاندارد آلایندگی خودروها حذف کرد. در واقع با این اصلاحیه الزام خودروهای وارداتی با استاندارد یورو6 یا یورو 5EEV به رعایت استاندارد روز اروپا از مفاد این آیین‌نامه حذف شده است اقدامی که از نگاه کارشناسان در عمل میزان آلایندگی این خودرو‌ها را نادیده گرفته است.

اما از مواردی که در زمینه رعایت استانداردهای آلایندگی خودرو مورد اختلاف خودروسازان و واردکنندگان خودرو با دولت و به طور خاص سازمان حفاظت از محیط زیست بود، موضوع عدم‌ وجود سوخت‌های متناسب با این استانداردها است در واقع فعالان و دست اندرکاران خودرو اعتقاد دارند حتی اگر قرار باشد خودروهای تولیدی یا وارداتی استانداردهای تکلیفی را رعایت کنند بازهم سوخت متناسب با آن در کشور وجود ندارد.

اما در این پیشنهاد وزارت صمت که منجر به عقبگرد از استاندارد آلایندگی خودروهای وارداتی شده، آمده است: " با توجه به عدم عرضه سوخت مناسب یورو 6 در جایگاه‌های سراسر کشور و نیاز به 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای تولید این سوخت، علاوه بر زمان‌بر بودن اجرای آن در سراسر کشور، عملاً واردات خودروهایی با سطح آلایندگی یورو 6 سبب تحمیل هزینه غیرمنطقی به مشتری و خدمات پس از فروش بدون ایجاد ارزش افزوده می‌شود، زیرا سوخت توزیع شده در جایگاه‌های سوخت کشور غالباً در سطح یورو 4 است؛ لذا ضروری است اجباری شدن سطح آلایندگی یورو 6 ، پس از تدارک سوخت مناسب در کشور صورت پذیرد."

البته در واکنش به مصوبه دولت در حذف الزام خودروهای وارداتی به استانداردهای تکلیفی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس ضمن اینکه استدلال مطرح برای این مصوبه راخلاف قانون هوای پاک می داند؛ طرح این علت را که چون بنزین یورو 6 در کشور تولید نمی‌شود، استفاده از بنزین یورو 4 در خودرو‌های وارداتی با استاندارد آلایندگی یورو 6 به صلاح نیست را مورد انتقاد قرار داده و تاکید می کند که سال‌هاست خودرو‌های روز اروپایی گران قیمت که همگی دارای استاندارد یورو 6 است، در کشور تردد و از همین بنزین موجود استفاده می‌کنند و تاکنون هیچ مشکلی نداشتند.

حال با اوج‌گیری آلودگی هوا در کلانشهرها بحث آلایندگی خودروها نیز دوباره از موضوعات مهم و مطرح بین نهادهای مختلف، از جمله سازمان حفاظت از محیط زیست شده است و باعث شده که این روزها انتقادات شدیدی به آلایندگی خودروها وارد شود. آلودگی هر ساله در نیمه دوم سال مهمان کلان‌شهرهای کشور می‌شود و یک روز سوخت بی‌کیفیت را متهم ردیف اول آلودگی هوا معرفی می‌کنند و روز دیگر خودروهای غیر استاندارد در جایگاه متهم می‌نشیند.

البته جدای از مشکلات نبود سوخت مطابق با استاندارد تکلیفی که در توضیح پیشنهاد وزارت صمت اشاره شده است؛ دولت در این سالها نیز، خودروسازان را تنها روی کاغذ مکلف کرده است که استاندارد یورو 5 را رعایت کنند که البته از انتهای سال 1400 با تکلیف رعایت استاندارد روز اروپا استاندارد لازم باید به یورو6 ارتقا پیدا می‌کرد اما خودروسازان با این استدلال که سوختی که در کشور عرضه می‌شود دارای استاندارد یورو4 است همچنان از دولت مهلت خواستند به طوری که اکنون با گذشت سه سال از این مباحث، هنوز خودروسازان داخلی اقدام به تولید خودرو با استاندارد یورو5 نکرده‌اند و همچنان خودروهای تولیدی یورو4 است.

دبیر انجمن خودروسازان ایران در واکنش به مصوبه دولت در حذف الزام خودروهای وارداتی به استاندارد آلایندگی اروپا و تمدید مهلت خودروسازان به الزام استاندارد یورو6 گفت: این تصمیم در زمان اجرای استاندارد یورو5 برای تولیدات خودروسازان در شرایطی مورد موافقت قرار گرفته است که همچنان سوخت توزیعی در جایگاههای سراسر کشور یورو4 است به طوری که بر اساس اخرین آمار حدود 60 درصد از سوخت توزیعی در کشور نیز کمتر از یورو4 است.

احمد نعمت بخش، در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو، تصریح کرد: بر اساس استدلال مسئولان 15 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز است تا سوخت با استاندارد آلایندگی یورو6 عرضه شود بنابراین دولت قبول کرد که تولیدات خودروسازان نیز فعلا یورو 6 نباشد و با استاندارد یورو5 تولید شود.

وی گفت: این مصوبه هیات وزیران در حذف الزام خودروهای وارداتی به استاندارد آلایندگی روز اروپا با توجه به نبود سوخت یورو 6 منطقی است چرا که عدم تولید و توزیع بنزین مطابق یورو 6 خودروهای وارداتی را با استاندارد بالای آلایندگی دچار آسیب به موتور و مشکلات عدیده و مراجعه مکرر به تعمیرگاه‌ می کند.

این مقام خودرویی در انجمن خودروسازان ایران در ادامه تصریح کرد: البته حذف الزام خودروهای وارداتی به استاندارد یورو 5 نهایت بی انصافی است آن هم در شرایطی که خودروسازان را ملزم به تولید محصولات با استاندارد آلایندگی یورو5 کردند.

نعمت بخش در پایان خاطرنشان کرد: در شرایطی که از تولیدکننده داخلی توقع دارند محصول یورو 5 عرضه کند اما همزمان الزام خودروهای وارداتی به یورو 5 را حذف می کنند و این اقدام ضمن اینکه ظلم به تولیدکننده داخلی است، موجب افزایش آلودگی هوا و آسیب به سلامت مردم خواهد بود.

به گزارش پرشین خودرو ، بررسی ها نشان می‌دهد، از آغاز سال جاری تا کنون، شمار روز‌های ناسالم پایتخت نسبت به سال گذشته دو برابر شده و تعداد روز‌های بسیار ناسالم و خطرناک نیز 200 درصد افزایش یافته است و حالا باید دید با توجه به این شرایط و افزایش آلاینده ها تصمیم متولیان محیط زیست و سلامت جامعه برای مقابله با چنین اوضاعی و عقبگرد دولت در الزام استانداردهای آلایندگی ، عرضه سوخت استاندارد و توقف خودروهای فرسوده به عنوان منشاء مهم در آلایندگی هوای کلان شهرها چیست ./